На уроке:
आरभामहे ārabhāmahe – начинаем
तर्हि प्रारम्भं कुर्मः tarhi prārambhaṁ kurmaḥ – Итак, приступим. (букв. Итак, начало делаем)
आशास्महे āśāsmahe – надеемся
कक्षायाम् आगमनाय धन्यवादाः। kakṣāyām āgamanāya dhanyavādāḥ – Спасибо, что пришли в класс.
ध्वनिः श्रूयते वा? dhvaniḥ śrūyate vā? – Звук слышно?
आम्, ध्वनिः श्रूयते। ām, dhvaniḥ śrūyate – Да, звук слышно.
किं ध्वनिः सम्यक्/सम्यक्तया श्रूयते? kiṃ dhvaniḥ samyak/samyaktayā śrūyate? – Звук хорошо слышно?
वयं पठामः/ वयं पठनं कुर्मः vayaṃ paṭhāmaḥ / vayaṃ paṭhanaṃ kurmaḥ – мы учимся
(भवतां) बोधः जायते किम्? (भवद्भिः) बुध्यते किम्? (bhavatāṃ) bodhaḥ jāyate kim? (bhavadbhiḥ) budhyate kim? – Вы понимаете?
(भवद्भिः) पुनः वक्तुं शक्यते किम्? (bhavadbhiḥ) punaḥ vaktuṃ śakyate kim? – Можете ли повторить?
किम् (भवद्भिः) इतोऽपि शनैः वक्तुं शक्यते? kim (bhavadbhiḥ) ito’pi śanaiḥ vaktuṃ śakyate? – Можете говорить медленнее?
शनैः शनैः śanaiḥ śanaiḥ – медленно
उच्चैः uccaiḥ – громко
केन प्रश्नः कर्तुमिष्यते? kena praśnaḥ kartum iṣyate? – кто хочет задать вопрос?
केन प्रष्टुमिष्यते? kena praṣṭum iṣyate? – кто хочет задать вопрос?
कः प्रश्नं कर्तुमिच्छति? kaḥ praśnaṁ kartum icchati? Кто хочет задать вопрос?
प्रश्नः अस्ति praśnaḥ asti – есть вопрос
[…] इत्यस्य अर्थः कः? […] ityasya arthaḥ kaḥ? – Что означает […]?
[…] इति संस्कृतभाषया किं भवति? […] iti saṃskṛtabhāṣayā kiṃ bhavati? – Как […] будет на санскрите?
किं नाम कथा? kiṁ nāma kathā? – Что означает «kathā»?
कथा नाम «история» kathā nāma «история» – Слово «kathā» означает «история».
परमम् उत्तमः प्रश्नः paramam uttamaḥ praśnaḥ – очень хороший вопрос
अपरः प्रश्नः aparaḥ praśnaḥ – другой вопрос?
मम अपरः प्रश्नः अस्ति। mama aparaḥ praśnaḥ asti – У меня есть другой вопрос.
शब्द śābda – слово
[…] इत्यस्य शब्दस्य अर्थः कः? […] ity asya śabdasya arthaḥ kaḥ? – каково значение слова […]?
प्रयोग prayoga – использование, использованная форма слова
सर्वेषां बोधः जायते? sarveṣāṃ bodhaḥ jāyate? – все ли понимают?
तर्हि वयम् अग्रे प्रसरामः tarhi vayam agre prasarāmaḥ – тогда мы дальше продолжаем
उत्तरं ददातु। uttaraṃ dadātu – Дайте ответ.
अनुवादं करोतु / अनुवदतु anuvādaṁ karotu/anuvadatu – (повел.) переведите
कोऽपि अस्ति येन वक्तुम् इष्यते ko’pi asti yena vaktum iṣyate – кто-нибудь есть, кто хочет говорить?
वदतु vadatu – говорите!
चिन्ता मास्तु cintā māstu – не волнуйтесь (букв. проблема пусть не будет)
क्षमां याचे kṣamāṁ yāce – простите
क्षम्यताम् । kṣamyatām – простите
स्पष्टं वा । spaṣṭaṁ vā – ясно ли?
अवगतं वा । avagataṁ vā — понятно ли?
किञ्चिदवगतम् । kiñcid avagatam – немножко понятно
किञ्चिदेव स्पष्टम् । kiñcid eva spaṣṭam – только немного понятно
शृण्वन्तु । śṛṇvantu – слушайте
पश्यन्तु । paśyantu – смотрите
कुतः न आगतवान् … kutaḥ na āgatavān / āgatavatī – почему … не пришел? / не пришла
मम संपर्कं समीचीनं नास्ति । mama saṁparkam samīcīnam nāsti — у меня нет нормального соединения (интернета)
अधुना भवानद कुत्र अस्ति । adhunā bhavān kutra asti? – Вы где сейчас?
अहं बहिर् अस्मि ahaṁ bahir asmi – я не дома
दशनिमेशानन्तरम् आगमिष्यामि । daśa—nimeśānantaram āgamiṣyāmi – приду через 10 минут
मया गन्तव्यम् । mayā gantavyam – мне нужно идти
मम अन्यः पाठः अस्ति । mama anyaḥ pāṭhaḥ asti – у меня другой урок